Ανά καιρούς, οι φοιτητές εμφανίζονται στο προσκήνιο αγωνιζόμενοι
ενάντια σε νόμους που έρχονται να ανακατατάξουν την τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Παρόλες τις διαφορετικές κυβερνήσεις που έχουν περάσει, η κατεύθυνσή τους όσων
αφορά τα πανεπιστήμια παραμένει κοινή. Ειδικότερα από το 2006 και μετά έχουν
ψηφιστεί τρεις νόμοι (Γιαννάκου,
Διαμαντοπούλου, Αρβανιτόπουλου) και κανένας δεν έχει εφαρμοστεί στην ολότητα
του λόγω της αντίδρασης του φοιτητικού κινήματος.
Θα αναρωτιέται, λοιπόν, κανείς γιατί όλες οι
κυβερνήσεις ιεραρχούν τόσο ψηλά την αλλαγή της δομής της τριτοβάθμιας
εκπαίδευσης (αλλά και συνολικά της εκπαίδευσης, βλέπε «νέο λύκειο») . Εδώ θα
πρέπει να απαντηθεί το τι ρόλο έρχεται να επιτελέσει το πανεπιστήμιο στην
κοινωνία και με ποιους όρους διαμορφώνεται η λειτουργία του. Προτεραιότητα του
εκπαιδευτικού μηχανισμού είναι να δημιουργήσει απόφοιτους, οι οποίοι θα είναι
καταρτισμένοι ώστε να απορροφηθούν στην αγορά εργασίας. Παράλληλα έρχεται μέσα
από τον χώρο του πανεπιστημίου να διαμορφώσει σε μεγάλο βαθμό τη φυσιογνωμία
των φοιτητών, προσδίδοντας τους συγκεκριμένα ιδεολογικά χαρακτηριστικά, που θα
τους ακολουθήσουν μετέπειτα ως εργαζόμενους.
Στην προσπάθεια, λοιπόν,
ξεπεράσματος της κρίσης από την πλευρά του κεφαλαίου, η αναδιάρθρωση της δομής
και της λειτουργίας του πανεπιστημίου θεωρείται επιτακτική. Την στιγμή που οι
αντιλαϊκές πολιτικές σαρώνουν της ελληνική κοινωνία, οι παραχωρήσεις που είχαν
ένα προηγούμενο διάστημα κατοχυρωθεί δεν θα μπορούσαν να παραμείνουν στο αλώβητο. Έτσι, αρχίζουν τα
επαγγελματικά δικαιώματα να αποτοιχίζονται από το πτυχίο, ενιαία γνωστικά
αντικείμενα να διασπώνται, το κόστος σπουδών να μεταφέρεται στους φοιτητές, να
αυταρχικοποιείται η δομή των ιδρυμάτων και τελικά να δυσκολεύεται η φοιτητική
καθημερινότητα αλλά και η δυνατότητα εύρεσης εργασίας με αξιοπρεπείς όρους.
Όπως
αναφέρθηκε και παραπάνω, το υπουργείο προσπάθησε πολλές φορές να αναδιατάξει
των χώρο της ανώτατης εκπαίδευσης, χωρίς όμως να το καταφέρει. Ως τώρα
κινούνταν σε αυτήν την κατεύθυνση ψηφίζοντας νόμους που θα είχαν καθολική ισχύ
για όλα τα ιδρύματα, με αποτέλεσμα να αντιμετωπίζεται από ένα πανελλαδικό
φοιτητικό κίνημα αντίδρασης. Τώρα, όμως, θα δοκιμαστεί να περάσει μέσα από τους
εσωτερικούς κανονισμούς σε κάθε πανεπιστήμιο ξεχωριστά με την έγκριση τους μέσα
από το Συμβούλιο του εκάστοτε Ιδρύματος. Βλέπουμε, λοιπόν, ότι αρχικά η σύσταση των Συμβουλίων Ιδρύματος,
η αξιολόγηση των πανεπιστημίων (με τα κριτήρια του υπουργείου…) αλλά και οι
απολύσεις των διοικητικών υπαλλήλων στο ΕΜΠ και στο ΕΚΠΑ σε συνάρτηση με την
υποχρηματοδότηση συντελούν σε μια γενικότερη κατεύθυνση για να προετοιμάσει το
έδαφος ώστε η επιβολή ενός “νέου μοντέλου” πανεπιστημίου να δείχνει φυσική
αναγκαιότητα. «Νέο», βέβαια, για τα ελληνικά δεδομένα, αφού επί της ουσίας θα
αντιγράψει το μοντέλο λειτουργίας των περισσότερων ευρωπαϊκών χωρών
ακολουθώντας τις επιταγές της συνθήκης της Μπολόνια δηλαδή τις επιταγές της
ίδιας της ΕΕ.
Τι είναι τελικά οι Εσωτερικοί
Κανονισμοί των Ιδρυμάτων
Ο
Εσωτερικός Κανονισμός αποτελεί ουσιαστικά το καταστατικό λειτουργίας και δομής
του Ιδρύματος.