Σάββατο 25 Ιανουαρίου 2014

Εκπαιδευτική αναδιάρθρωση σε … δόσεις

Ανά καιρούς, οι φοιτητές εμφανίζονται στο προσκήνιο αγωνιζόμενοι ενάντια σε νόμους που έρχονται να ανακατατάξουν την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Παρόλες τις διαφορετικές κυβερνήσεις που έχουν περάσει, η κατεύθυνσή τους όσων αφορά τα πανεπιστήμια παραμένει κοινή. Ειδικότερα από το 2006 και μετά έχουν ψηφιστεί  τρεις νόμοι (Γιαννάκου, Διαμαντοπούλου, Αρβανιτόπουλου) και κανένας δεν έχει εφαρμοστεί στην ολότητα του λόγω της αντίδρασης του φοιτητικού κινήματος. 
Θα αναρωτιέται, λοιπόν, κανείς γιατί όλες οι κυβερνήσεις ιεραρχούν τόσο ψηλά την αλλαγή της δομής της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (αλλά και συνολικά της εκπαίδευσης, βλέπε «νέο λύκειο») . Εδώ θα πρέπει να απαντηθεί το τι ρόλο έρχεται να επιτελέσει το πανεπιστήμιο στην κοινωνία και με ποιους όρους διαμορφώνεται η λειτουργία του. Προτεραιότητα του εκπαιδευτικού μηχανισμού είναι να δημιουργήσει απόφοιτους, οι οποίοι θα είναι καταρτισμένοι ώστε να απορροφηθούν στην αγορά εργασίας. Παράλληλα έρχεται μέσα από τον χώρο του πανεπιστημίου να διαμορφώσει σε μεγάλο βαθμό τη φυσιογνωμία των φοιτητών, προσδίδοντας τους συγκεκριμένα ιδεολογικά χαρακτηριστικά, που θα τους ακολουθήσουν μετέπειτα ως εργαζόμενους.
                Στην προσπάθεια, λοιπόν, ξεπεράσματος της κρίσης από την πλευρά του κεφαλαίου, η αναδιάρθρωση της δομής και της λειτουργίας του πανεπιστημίου θεωρείται επιτακτική. Την στιγμή που οι αντιλαϊκές πολιτικές σαρώνουν της ελληνική κοινωνία, οι παραχωρήσεις που είχαν ένα προηγούμενο διάστημα κατοχυρωθεί δεν θα μπορούσαν να παραμείνουν  στο αλώβητο. Έτσι, αρχίζουν τα επαγγελματικά δικαιώματα να αποτοιχίζονται από το πτυχίο, ενιαία γνωστικά αντικείμενα να διασπώνται, το κόστος σπουδών να μεταφέρεται στους φοιτητές, να αυταρχικοποιείται η δομή των ιδρυμάτων και τελικά να δυσκολεύεται η φοιτητική καθημερινότητα αλλά και η δυνατότητα εύρεσης εργασίας με αξιοπρεπείς όρους
                Όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, το υπουργείο προσπάθησε πολλές φορές να αναδιατάξει των χώρο της ανώτατης εκπαίδευσης, χωρίς όμως να το καταφέρει. Ως τώρα κινούνταν σε αυτήν την κατεύθυνση ψηφίζοντας νόμους που θα είχαν καθολική ισχύ για όλα τα ιδρύματα, με αποτέλεσμα να αντιμετωπίζεται από ένα πανελλαδικό φοιτητικό κίνημα αντίδρασης. Τώρα, όμως, θα δοκιμαστεί να περάσει μέσα από τους εσωτερικούς κανονισμούς σε κάθε πανεπιστήμιο ξεχωριστά με την έγκριση τους μέσα από το Συμβούλιο του εκάστοτε Ιδρύματος. Βλέπουμε, λοιπόν, ότι αρχικά η σύσταση των Συμβουλίων Ιδρύματος, η αξιολόγηση των πανεπιστημίων (με τα κριτήρια του υπουργείου…) αλλά και οι απολύσεις των διοικητικών υπαλλήλων στο ΕΜΠ και στο ΕΚΠΑ σε συνάρτηση με την υποχρηματοδότηση συντελούν σε μια γενικότερη κατεύθυνση για να προετοιμάσει το έδαφος ώστε η επιβολή ενός “νέου μοντέλου” πανεπιστημίου να δείχνει φυσική αναγκαιότητα. «Νέο», βέβαια, για τα ελληνικά δεδομένα, αφού επί της ουσίας θα αντιγράψει το μοντέλο λειτουργίας των περισσότερων ευρωπαϊκών χωρών ακολουθώντας τις επιταγές της συνθήκης της Μπολόνια δηλαδή τις επιταγές της ίδιας της ΕΕ.

Τι είναι τελικά οι Εσωτερικοί Κανονισμοί των Ιδρυμάτων

                               
                Ο Εσωτερικός Κανονισμός αποτελεί ουσιαστικά το καταστατικό λειτουργίας και δομής του Ιδρύματος.
Με βάση αυτό διαμορφώνονται τα προγράμματα σπουδών, ο τρόπος λήψης των αποφάσεων μέσα στο ίδρυμα, οι αρμοδιότητες, τα όρια και τα δικαιώματα των μελών του, οι παροχές του και οτιδήποτε άλλο αφορά το πανεπιστήμιο. (είναι σαφές λοιπόν ότι πρόκειται για στοιχείο ιδιαίτερης βαρύτητας, καθιστώντας αξιοσημείωτη οποιαδήποτε αλλαγή του περιεχομένου του).
                 Αυτό, λοιπόν, θα συσταθεί έχοντας ως μπούσουλα τον Πρότυπο Οργανισμό Ιδρύματος που έχει ήδη ανακοινωθεί και δημοσιευθεί από τη Σύνοδο της Πρυτάνεων. Σε αυτόν τον πρότυπο Οργανισμό ενσωματώνονται οι διατάξεις του νόμου Διαμαντοπούλου, οι οποίες μέσω αυτού παίρνουν μια καλύτερη ‘’στρατηγική θέση’’ αποπροσανατολίζοντας αποτελεσματικά το κοινό φοιτητικό ενδιαφέρον.  Τα βασικότερα σημεία που πλήττουν άμεσα τους φοιτητές είναι τα εξής:
·         Διάσπαση Πτυχίων– Εισαγωγή πιστωτικών μονάδων–Διάλυση επαγγελματικών δικαιωμάτων: Για την διάρθρωση των σπουδών δεν είναι αναγκαία η διατήρηση του μοντέλου του 5ετούς ενιαίου πτυχίου με κατοχυρωμένα επαγγελματικά δικαιώματα, αλλά θεωρείται ως βασικός κύκλος σπουδών (Bachelor) το αρχικό 3ετές πρόγραμμα σπουδών και στη συνέχεια για όποιον συνεχίσει θα θεωρείται μεταπτυχιακό (Master), όπου θα υπάρχουν ροές (εξειδίκευση) αλλά και η δυνατότητα εισαγωγής διδάκτρων.
 «Ο πρώτος κύκλος σπουδών συνίσταται στην παρακολούθηση προγράμματος προπτυχιακών σπουδών, περιλαμβάνει μαθήματα που αντιστοιχούν σε πιστωτικές μονάδες που ορίζονται με προεδρικό διάταγμα και δεν είναι λιγότερες των 180 και ολοκληρώνεται με την απονομή τίτλου σπουδών. Κάθε ακαδημαϊκό έτος περιλαμβάνει εκπαιδευτικές δραστηριότητες που αντιστοιχούν σε 60 πιστωτικές μονάδες. β) Ο δεύτερος κύκλος σπουδών συνίσταται στην παρακολούθηση προγράμματος μεταπτυχιακών σπουδών, περιλαμβάνει για κάθε πρόγραμμα σπουδών μαθήματα που αντιστοιχούν κατ’ ελάχιστο σε 60 πιστωτικές μονάδες και ολοκληρώνεται με την απονομή Μεταπτυχιακού Διπλώματος Σπουδών».
Επιπρόσθετα έρχεται και η αντιστοίχηση κάθε μαθήματος με πιστωτικές μονάδες ενώ θα αρχειοθετείται για κάθε φοιτητή από τη μέρα της εγγραφής του ένας ατομικός φάκελος προσόντων  που θα περιέχει ακόμη και παρακολουθήσεις συνεδρίων, σεμιναρίων, συμμετοχή σε ερευνητικά, εργασίες για να μπορέσει αύριο να βρει δουλειά και να διαπραγματευτεί ατομικά με τον εργοδότη του τις συνθήκες εργασίας και το μισθό του. Το πτυχίο μετατρέπεται, έτσι, σε ένα φάκελο 'προσόντων', χωρίς να του παρέχει κανένα επαγγελματικό δικαίωμα με αποτέλεσμα να καταργούνται τα συλλογικά εργασιακά.
«Η δυνατότητα, οι όροι και η διαδικασία κατάταξης πτυχιούχων ΑΕΙ και ανωτέρων σχολών διετούς και υπερδιετούς κύκλου σπουδών σε προγράμματα σπουδών (Τμήματα) του Ιδρύματος και, προκειμένου για την κατάταξη πτυχιούχων ΑΕΙ, η διαδικασία αναγνώρισης πιστωτικών μονάδων»
Επιπλέον, θα μπορούν από μία σχολή να δοθούν περισσότερα από ένα πτυχία με διαφορετικά προγράμματα σπουδών, π.χ. 2ετή, αλλά και η επιλογή των μαθημάτων θα είναι πια στην ατομική ευχέρεια του φοιτητή. Έτσι, θα μαζεύει «γνώσεις» ακόμη και από διαφορετικά ιδρύματα, ώστε να προσπαθεί να γίνει πιο ανταγωνιστικός και ελκυστικός για τον εργοδότη. Με αυτόν τον τρόπο, χάνεται οποιαδήποτε δυνατότητα συλλογικής κατοχύρωσης αφού ακόμα και οι απόφοιτοι της ίδιας σχολής δεν θα έχουν πανομοιότυπα πτυχία αλλά έναν «μοναδικό», πλήρως εξατομικευμένο  φάκελο προσόντων, άρα θα νομιμοποιείται η λογική της ατομικής διαπραγμάτευσης με τον εργοδότη έναντι της συλλογικής, με αποτελέσματα σαν και αυτά που βλέπουμε ήδη σε κάποιους κλάδους εργασίας με μειώσεις μισθών 20% και βάλε.
«Στα προγράμματα σπουδών πρώτου κύκλου μπορούν να περιλαμβάνονται, με την αναγνώριση των αντίστοιχων πιστωτικών μονάδων, και μαθήματα που παρέχονται από σχολές άλλων ιδρυμάτων της ημεδαπής, όπως ορίζεται στους Οργανισμούς των ιδρυμάτων αυτών, ή της αλλοδαπής.».
  Απότοκος αυτών θα είναι η μη αναγνώριση επαγγελματικών δικαιωμάτων για τους τελειόφοιτους των πανεπιστημίων, που απλά θα τους δίνεται η δυνατότητα διεκδίκησής τους μέσα από κέντρα αναγνώρισης και διεκδίκησης επαγγελματικών δικαιωμάτων (αλλαγή του θεσμού λειτουργίας του ΤΕΕ). Η αναγνώρισή τους θα εξαρτάται από το πρόγραμμα σπουδών που έχουν περατώσει, και θα είναι ειδικευμένο σε πολύ περιορισμένο φάσμα γνωστικών αντικειμένων. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την δυσκολία του εργαζομένου να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα της παραγωγής, αφού δεν θα κατέχει την απαραίτητη γενική βάση γνώσεων για να αντιληφθεί τις τεχνολογικές καινοτομίες, αλλά θα απαιτείται η συνεχής επανειδίκευση του με προσωπικό κόστος. Παράδειγμα αποτελεί η άποψη ορισμένων να καταργηθεί το γενικό μάθημα των Μηχανών Εσωτερικής Καύσης, και την αντικατάστασή του με τις ειδικές μηχανές εσωτερικής καύσης με DIESEL.
Τέλος, επιτρέπει στα ιδρύματα να δημιουργήσουν προγράμματα διεκπεραίωσης μαθημάτων σεμιναριακού τύπου, (σχολές δια βίου μάθησης), όπου θα υπάρχουν δίδακτρα, τις οποίες θα αναγκάζεται να παρακολουθήσει ο εργαζόμενος, έτσι ώστε να ακολουθεί τις επιταγές της αγοράς. Αυτό θα δημιουργήσει μια τάση για συνεχή επανειδίκευση, όπου θα αναγκάζεται ο εργαζόμενος να συμμετέχει για να βελτιώνει την θέση του στο οξυμένα ανταγωνιστικό κλίμα της αγοράς εργασίας. Στη βάση της ίδιας λογικής οι πιστωτικές μονάδες δίνουν τη δυνατότητα παραγωγής πτυχίων τα οποία θα αναφέρονται στις εκάστοτε τρέχουσες ανάγκες ειδίκευσης στην παραγωγή, οι οποίες βέβαια θα απαξιώνονται σε ένα εύλογο διάστημα. Αυτό μπορεί να γίνει με τη διαμόρφωση πακέτων μαθημάτων και ροών που θα παρέχουν τις 60 πιστωτικές μονάδες του έτους και τα οποία θα καλείται να διαλέξει ο φοιτητής. Τέτοιου είδους πακέτα μπορούν να αλλάζουν σε σύντομα χρονικά διαστήματα μιας και δεν απαιτείται μια ριζική αλλαγή στο πρόγραμμα σπουδών. Η δημιουργία τους γίνεται με την ομαδοποίηση μαθημάτων της σχολής και λιγότερο με την ένταξη νέων ή την κατάργηση παλιότερων.
Καταλαβαίνουμε λοιπόν ότι η διάσπαση των πτυχίων μας και η εισαγωγή πιστωτικών μονάδων θεσμοθετεί την ύπαρξη αποφοίτων-μελλοντικών εργαζομένων φτηνών (χωρίς συλλογικές κατοχυρώσεις) και ευέλικτων (χωρίς συγκεκριμένα επαγγελματικά δικαιώματα και με εξειδικευμένα πτυχία, ευεπίφορους σε διαδικασίες επανακατάρτισης)

·         Διαγραφές Φοιτητών–Εντατικοποίηση–Πειθάρχηση- Αυταρχικοποίηση: Οι διαγραφές φοιτητών θα είναι σύνηθες φαινόμενο στο νέο μοντέλο πανεπιστημίου αφού θα γίνονται είτε αν ξεπεράσεις τα «κανονικά» χρόνια φοίτησης είτε ακόμα και αν αποτύχεις σε ένα μάθημα πάνω από 6 φορές!!
«Αν ο φοιτητής αποτύχει περισσότερες από τρεις φορές σε ένα μάθημα, με απόφαση του κοσμήτορα εξετάζεται, στην επόμενη εξεταστική περίοδο του μαθήματος, ύστερα από αίτησή του, από τριμελή επιτροπή καθηγητών της σχολής, οι οποίοι έχουν το ίδιο ή συναφές γνωστικό αντικείμενο και ορίζονται από τον κοσμήτορα. Από την επιτροπή εξαιρείται ο υπεύθυνος της εξέτασης διδάσκων. Σε περίπτωση αποτυχίας, ο φοιτητής συνεχίζει τη φοίτησή του και εξετάζεται στο συγκεκριμένο μάθημα από τριμελή επιτροπή μέχρι να συμπληρώσει τον μέγιστο αριθμό συμμετοχών του σε εξετάσεις του ίδιου μαθήματος, οπότε και, σε περίπτωση συνεχιζόμενης αποτυχίας του, διαγράφεται.  Μετά το πέρας της περιόδου κανονικής φοίτησης, που ισούται με τον ελάχιστο αριθμό των αναγκαίων για την απονομή του τίτλου σπουδών εξαμήνων, σύμφωνα με το ενδεικτικό πρόγραμμα σπουδών της σχολής, προσαυξημένο κατά τέσσερα εξάμηνα, ο φοιτητής διαγράφεται από το πρόγραμμα. Ο χρόνος διακοπής της φοίτησης δεν λογίζεται στον υπολογισμό του χρόνου φοίτησης.».
Οι διαγραφές, όμως, έχουν διττό ρόλο. Καταρχάς, την περαιτέρω εντατικοποίηση του ρυθμού σπουδών, μαζί με την υποχρεωτική παρακολούθηση των μαθημάτων, τις προόδους και τις αλυσίδες μαθημάτων, το ακαδημαϊκό πρόγραμμα που προβλέπει: «Κάθε εξάμηνο περιλαμβάνει κατ’ ελάχιστο δεκατέσσερις (14) πλήρεις εβδομάδες διδασκαλίας. Ο αριθμός των εβδομάδων για τη διενέργεια των εξετάσεων ορίζεται σε μέχρι τρείς (3) για τις εξετάσεις πρώτης περιόδου και σε τέσσερις (4) για την επαναληπτική εξεταστική περίοδο.»,
μειώνοντας τον ελεύθερο χρόνο των φοιτητών και δημιουργώντας ένα περιβάλλον αντίστοιχο με του σχολείου. Από την άλλη, επιδιώκεται να σκύβουν το κεφάλι οι φοιτητές μέσα από το φόβητρο της διαγραφής, αλλά και των πειθαρχικών, που προβλέπονται μέσα από τον Πρότυπο Οργανισμό, ύστερα από εναντίωση των φοιτητών στα κέντρα λήψης αποφάσεων. Αυτό σημαίνει ότι δεν θα αφήνονται στου φοιτητές περιθώρια διεκδικήσεων, αφού οποιαδήποτε ρηξιακή πρακτική θα διώκεται: «Πειθαρχικό παράπτωμα για τους προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς φοιτητές καθώς και υποψηφίους διδάκτορες συνιστά η παραβίαση της κειμένης νομοθεσίας και των αποφάσεων των οργάνων του Πανεπιστημίου. Για την εν λόγω κατηγορία πειθαρχικά παραπτώματα είναι ιδίως: α.  Η χρήση μέσων ή μεθόδων που παραβιάζουν το αδιάβλητο των  εξετάσεων. β.  Η εκ προθέσεως καταστροφή περιουσίας του Ιδρύματος.». Βέβαια, εκτός από την πειθάρχηση των φοιτητών, ακολουθείται και μια γενικότερη τάση αυταρχικοποίησης της διοίκησης των Ιδρυμάτων, ακόμη και απέναντι σε άλλα μέλη της εκπαιδευτικής κοινότητας (βλ. απόρριψη υποψηφιότητας για εκλογή πρύτανη στο ΕΚΠΑ επειδή κάποτε εξέφρασε την εναντίωσή της με το νόμο Διαμαντοπούλου ). Αυτό έρχεται να ενταθεί μέσα από τις αυξημένες εξουσίες των Κοσμητόρων και του Πρύτανη, οι οποίοι βέβαια λογοδοτούν στις υπερεξουσίες του Συμβουλίου Ιδρύματος, που είναι υπεύθυνο για την εφαρμογή της αναδιάρθρωσης.

·         Δίδακτρα - Μεταφορά κόστους σπουδών στους φοιτητές: Ας ξεκινήσουμε από την δυνατότητα που δίνεται στο Συμβούλιο Ιδρύματος να εισάγει δίδακτρα στο δεύτερο κύκλο σπουδών (Master), δηλαδή μετά το 3ο έτος, που θα έρθει να εξισορροπήσει τις οικονομικές απώλειες των ιδρυμάτων από την υποχρηματοδότηση: «Το Συμβούλιο του Ιδρύματος αποφασίζει τον ορισμό ή μη διδάκτρων και του ύψους τους για τα μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών του ιδρύματος, ύστερα από γνώµη του Κοσμήτορα της αντίστοιχης σχολής.» Δεν χρειάζεται να ειπωθούν πολλά για την αναφορά του Οργανισμού στα συγγράμματα, παρά μόνο ότι ΠΟΥΘΕΝΑ δεν αναφέρεται η λέξη δωρεάν και ποια στο μέλλον ακόμα και οι σημειώσεις του καθηγητή θα θεωρείται επίσημο σύγγραμμα: «Διδακτικό σύγγραμμα θεωρείται κάθε έντυπο ή ηλεκτρονικό βιβλίο, περιλαμβανομένων των ηλεκτρονικών βιβλίων ελεύθερης πρόσβασης, καθώς και οι έντυπες ή ηλεκτρονικές ακαδημαϊκές σημειώσεις, ύστερα από την κατ’ έτος έγκρισή τους από τις συνελεύσεις των τμημάτων, το οποίο ανταποκρίνεται κατά τρόπο ολοκληρωμένο στο γνωστικό αντικείμενο ενός μαθήματος και καλύπτει ολόκληρο ή το μεγαλύτερο μέρος της ύλης και του περιεχομένου του, όπως αυτά καθορίζονται στον κανονισμό προπτυχιακών σπουδών, σύμφωνα με το εγκεκριμένο πρόγραμμα σπουδών της οικείας σχολής.», αναγκάζοντας πιθανότατα το φοιτητή να αγοράσει το σύγγραμμα που μέχρι τώρα του δίνονταν δωρεάν για να καλύψει το μάθημα.  Επιπλέον, λόγω και της οικονομικής κατάστασης της χώρας, νομιμοποιείται η παροχή άτοκων δανείων σε φοιτητές, για να μπορέσουν να έχουν την ευκαιρία να σπουδάσουν, το οποίο όμως θα πρέπει να αποπληρώνουν έπειτα ως εργαζόμενοι.: «Οι φοιτητές πρώτου κύκλου σπουδών έχουν δικαίωμα να λάβουν άτοκο εκπαιδευτικό δάνειο από πιστωτικά ιδρύματα της χώρας, με εγγύηση του ελληνικού δημοσίου. Η αποπληρωμή του δανείου από τους φοιτητές θα πραγματοποιηθεί τμηματικά και σε κάθε περίπτωση μετά την έναρξη της επαγγελματικής απασχόλησής τους ή την απόκτηση ατομικού εισοδήματος.» Το θράσος του Υπουργείου Παιδείας, όμως, δεν τελειώνει εδώ, αφού μετά τις απολύσεις των διοικητικών υπαλλήλων, έρχεται να καλύψει τα κενά, με μαύρη και ανασφάλιστη εργασία, μέσα από ανταποδοτικές υποτροφίες σε φοιτητές που αναλαμβάνουν και άλλους ρόλους μέσα στο ίδρυμα (διοικητικές, ερευνητικές):  «Το ίδρυμα χορηγεί σε φοιτητές του πρώτου και του δεύτερου κύκλου σπουδών ανταποδοτικές υποτροφίες με υποχρέωση, εκ μέρους των φοιτητών, να προσφέρουν απασχόληση ή συμμετοχή σε εκπαιδευτικές και ερευνητικές δραστηριότητες της Σχολής/ του Τμήματος όπου φοιτούν, μέχρι σαράντα ώρες μηνιαίως.»

Και τώρα τι κάνουμε...

Όλες αυτές οι αλλαγές έρχονται, λοιπόν, να δυσχεραίνουν το παρόν και το μέλλον μας μεταλλάσσοντας το δημόσιο και δωρεάν χαρακτήρα του πανεπιστημίου. Η εφαρμογή τους θα πραγματοποιηθεί μέσα από κλειστές και στεγανές διαδικασίες των εγκάθετων του υπουργείου, είτε μέσα από τα ήδη απονομιμοποιημένα στην ακαδημαϊκή κοινότητα Συμβούλια Ιδρύματος, είτε μέσα από τις αξιολογήσεις που γίνονται στα ιδρύματα με τα κριτήρια του υπουργείου. Με την τροποποίηση των Εσωτερικών Κανονισμών δεν θα υπάρχει καμία δυνατότητα για τους φοιτητές να έχουν λόγο στη καθημερινότητα και στο εργασιακό τους μέλλον, αφού η φωνή τους φιμώνεται, μέσα από την διάλυση των συλλογικών του οργάνων, και την μη εκπροσώπησή τους στα διοικητικά όργανα.
Μετά από χρόνια αδυναμίας του υπουργείου να εφαρμόσει στην ολότητά του την εκπαιδευτική αναδιάρθρωση, αναθεωρεί και δημιουργεί δομές για την σταδιακή εφαρμογή της. Τέτοιες αποτελούν η αξιολόγηση, τα συμβούλια ιδρύματος, η παραμέριση των φοιτητών από τα συλλογικά όργανα, ο οικονομικός στραγγαλισμός, αλλά και οι απολύσεις εργαζομένων.  Με τον τρόπο αυτό αποφεύγει να συγκρουστεί ευθέως με το φοιτητικό κίνημα, αλλά με διάφορους ελιγμούς έρχεται να φέρει την αναδιάρθρωση ως φυσικό επακόλουθο. Ως φοιτητές θα πρέπει να βρισκόμαστε σε συνεχή επαγρύπνηση, να πιέζουμε μαζικά τα όργανα του ιδρύματος να καταγγείλουν τις αλλαγές που έρχονται να φέρουν οι εσωτερικοί κανονισμοί, να αντιδράμε σε οποιονδήποτε μηχανισμό πάει να δημιουργηθεί προς αυτή την κατεύθυνση και τέλος μέσα από τις μαζικές και συλλογικές μας αποφάσεις να αντιδράσουμε στο δυσοίωνο μέλλον που μας ετοιμάζουν μπαίνοντας στον χορό των κινητοποιήσεων όταν πάει να περάσει σε κάποια σχόλη έστω και αν αυτό σημαίνει ότι ο προγραμματισμός μας για το εξάμηνο πάει πίσω ή και να το χάσουμε τελείως . Αλλιώς αυτό που θα αλλάξει θα είναι ο προγραμματισμός που έχουμε κάνει για όλο το εργασιακό μας μελλόν και τον προγραμματισμό της ζωής μας. Τελικά, αυτά που έχουμε να κερδίσουμε είναι πολύ πιο σημαντικά από αυτά που μπορεί να χάσουμε! Επομένως...


ΚΑΤΩ ΟΙ ΝΟΜΟΙ ΚΑΙ ΟΙ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΙ
ΝΟΜΟΣ ΟΙ ΑΝΑΓΚΕΣ ΤΟΥ ΚΑΘΕ ΦΟΙΤΗΤΗ

ΑΝΤΑΡΣΙΑ
Ανεξάρτητο Αριστερό Σχήμα Ναυπηγών Μηχ. Μηχ. που συμμετέχει στα ΕΑΑΚ
antarsia-eaak.blogspot.com